صنعت نساجی از صنایع مهم کشور محسوب می‌گردد. کارخانجات متعدد نساجی اعم از ریسندگی و بافندگی و تولید منسوجات مختلف در گوشه و کنار کشور مشغول فعالیت هستند. این صنعت بنا بر نوع فعالیت خود به شاخه‌های مختلفی تقسیم می‌گردد.
با توجه به اینکه پساب صنایع نساجی معمولاً ترکیب رقیقی از مواد شیمیایی مختلف مصرفی در این صنعت، از جمله دترجنت‌ها، مواد سفیدکننده، رنگ‌های مختلف و بسیار متنوع، اسیدهای آلی، مواد تثبیت‌کننده، ترکیبات آهار و غیره می‌باشد، روش تصفیه و حذف آلاینده‌های این صنعت نیز باید با توجه به تصفیه‌پذیری آلاینده‌ها صورت بگیرد.

تخلیه پساب تصفیه‌نشده در رودخانه‌ها و آب‌های سطحی باعث تغییر pH شده و مواد آلی میزان اکسیژن آب را کاهش می‌دهند و اثرات مخربی در محیط‌زیست و جانداران ایجاد می‌کنند. استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی در این صنایع، امری ضروری است تا از تخریب منابع آبی و اکوسیستم جلوگیری شود.

منابع تولید پساب در صنایع نساجی

پساب یا فاضلاب صنعت نساجی در چندین بخش تولید می‌شود و با توجه به واحدهای مختلف در کارخانه نساجی، در بخش‌های زیر فاضلاب تولید می‌شود:

• بخش شستشوی اولیه الیاف‌ها

• بخش رنگرزی نخ و الیاف

• واحد شستشوی پس از رنگرزی

• واحد آهارزنی

طبق بررسی‌های انجام‌شده به نظر می‌رسد که در صنعت نساجی، به ازای رنگرزی و تکمیل هر کیلو الیاف، در حدود ۳۰ الی ۶۰ لیتر آب مصرف می‌شود که به‌طور عمده به صورت پساب تخلیه می‌گردد.
الیاف پنبه آب نسبتاً بیشتری مصرف می‌نمایند و به دلیل کاربرد رنگ‌های خاص، پساب‌هایی با غلظت بیشتر ایجاد می‌کنند. همچنین الیاف پشمی معمولاً به شستشوی بیشتری نیاز داشته و از رنگ‌هایی استفاده می‌نمایند که دارای تصفیه‌پذیری کمتری می‌باشند.

آلودگی پساب صنایع نساجی و رنگرزی

آلاینده‌های صنعت نساجی که اثرات و صدمات مختلف بر منابع طبیعی و محیط‌زیست ایجاد می‌کنند شامل:

1. الیاف و مواد معلق شناور

2. اسیدها و مواد قلیایی که برای تنظیم pH در مراحل مختلف استفاده می‌شود

3. دترجنت‌ها و مواد پاک‌کننده که در صنعت نساجی به وفور استفاده می‌شود

4. مواد معدنی و املاح به‌کاررفته در مراحل سفیدگری، رنگرزی و تکمیل که برخی از آن‌ها حاوی فلزات سنگین می‌باشند

5. مواد آهار، ترکیبات نشاسته‌ای، رنگ‌ها و سایر مواد آلی که میزان COD پساب را بالا می‌برند

معمولاً آلوده‌ترین پساب نساجی به صنعتی که الیاف پشمی را شستشو و رنگرزی می‌نماید نسبت داده می‌شود. در مقابل، الیاف مصنوعی پساب‌های رقیق‌تری دارند اما مشکل رنگ در همه پساب‌های نساجی وجود دارد.

روش‌های تصفیه پساب نساجی و رنگرزی

همان‌طور که گفته شد، در همه پساب‌های نساجی مشکل رنگ، مواد معلق و شناور و ترکیبات معدنی وجود دارد. در بخش رنگرزی که حجم پساب بالایی دارد، به دلیل استفاده از دامنه گسترده‌ای از رنگ‌ها با منشأ شیمیایی مختلف، نوع ترکیبات پساب خام بسیار متغیر می‌باشد.

لذا در تصفیه پساب‌های صنعت نساجی معمولاً تلفیقی از روش‌های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی استفاده می‌شود. ترکیبی از فرآیندهای چندمرحله‌ای برای رسیدن به استاندارد خروجی مورد نیاز لازم است. استفاده از دستگاه تصفیه فاضلاب صنعتی در این مراحل کمک شایانی به بهبود کیفیت پساب خروجی دارد.

در کارخانجات مدرن توصیه می‌گردد از روش‌های زیر استفاده شود:

• متعادل‌سازی و خنثی‌سازی فاضلاب ورودی

• آشغال‌گیر مکانیکی

• تصفیه شیمیایی به منظور حذف رنگ‌ها و مواد معلق

• تصفیه بیولوژیکی به منظور حذف مواد آلی محلول

• تصفیه و آبگیری لجن تولیدی

عوامل موثر در انتخاب روش تصفیه پساب صنایع نساجی

عوامل مختلفی در انتخاب روش تصفیه فاضلاب صنعتی و بهداشتی صنایع نساجی دخیل هستند. با توجه به تنوع بسیار بالای الیاف، پارچه‌ها و منسوجات مختلفی که تولید می‌شود، از یک‌سو میزان جریان حجمی و کمیت پساب‌های نساجی بسیار متفاوت است و تابع نوع تولید، روش رنگرزی، کیفیت مواد اولیه و کیفیت محصول تولیدشده دارد.

از سوی دیگر، نوع الیاف و محصول تولیدی، نوع رنگ مصرفی، مواد تثبیت‌کننده و نرم‌کننده به‌کاررفته در خط تولید و سایر ترکیبات آلی و معدنی، کیفیت و میزان آلایندگی پساب را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب با طراحی اختصاصی می‌تواند در کنترل این متغیرها و کاهش هزینه‌های عملیاتی نقش موثری داشته باشد.

تصفیه پساب رنگرزی و نساجی توسط شرکت نهراب زیست

انتخاب روش تصفیه تابع تنوع محصولات تولیدی در کارخانه و آنالیز دقیق نمونه پساب می‌باشد. شرکت فنی و مهندسی نهراب زیست با بومی‌سازی تکنولوژی‌های به‌کاررفته در کشورهای پیشرفته، و با در نظر گرفتن استانداردهای تصفیه و نیز با هدف به حداقل رساندن هزینه‌های تصفیه فاضلاب‌های صنعتی، آماده همکاری در تصفیه فاضلاب کارخانجات رنگرزی و نساجی کشور می‌باشد.

کلیه سیستم‌های تصفیه فاضلاب طراحی‌شده را می‌توان در قالب تصفیه‌خانه‌های بتنی و پکیج‌های تصفیه فاضلاب فلزی یا پلی‌اتیلنی اجرا نمود.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با کارشناسان این شرکت تماس حاصل فرمایید.