بازیابی و استفاده از فاضلابهای تصفیه شده

بازیافت آب یا تصفیه پیشرفته پساب و بازیابی مجدد آن فرآیند قابل اطمینانی است که در طی آن فاضلاب به آب قابل استفاده مجدد تبدیل می شود. بازیافت آب استفاده از فاضلاب تصفیه شده برای مصارف سودمند، از قبیل آبیاری کشاورزی و خنک سازی در صنعت است. فاضلاب شهری تصفیه شده حاوی بسیاری از منابع قابل اطمینان و مهم نسبت به فاضلاب های رسیده از جریان های بازگشتی کشاورزی، سیلاب های بارانی و تخلیه های صنعتی است.

Untitled 10 min بازیابی پساب

روند کمبود آب جهانی در آینده

از حجم کل آب شیرین تجدید پذیر فقط 31 درصد از آن برای مصارف انسان قابل دسترس است. در مقیاس جهانی، آب های برداشتی سالانه برای آبیاری بیش از 65 درصد از کل مصارف انسان را تشکیل می دهد. آب مصرفی صنعت حدود 20 درصد و مصرف شهری حدود 10 درصد است. کشورهای شمال آفریقا و خاورمیانه مخصوصا مصر و عربستان از جمله کشورهایی هستند که کمترین آب شیرین را در اختیار دارند.

تصفیه آب صنعتی

در حال حاضر پروژه های اصلاح و بازیافت آب در کشورهای فقیر از نظرمنابع آب، به صورت فزاینده ای پیاده سازی می شود. دیگر عوامل از قبیل نفوذ آب شور در منابع آب شیرین در مناطق ساحلی و ممنوعیت دفع پساب فاضلاب در محیط های زیست حساس، همانا در تصمیم گیری برای بازیافت آب تاثیر خواهد گذاشت.

دلایل ضرورت بازیابی پساب

به دلایل مذکور سازمان ها و متخصصین آب و فاضلاب را  به دنبال منابع جدیدی جهت تأمین آب می باشند. تکنولوژی استفاده از پساب تصفیه شده فاضلاب با کیفیت بالا به عنوان یک منبع آب قابل اعتماد، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ابداع روش های تصفیه پیشرفته فاضلاب می توان بخش عمده ای از فاضلاب های صنعتی و نیز فاضلاب های بهداشتی را مورد تصفیه قرار داده و پساب تصفیه شده را به سیکل استفاده مجدد بازگرداند. همچنین با توجه به قرار گیری کشور ما در منطقه کم آب جهان و محدودیت دسترسی به منابع آبی در بخش وسیع از کشور، استفاده از فاضلاب تصفیه شده در مصارف گوناگون می تواند گزینه بسیار مناسب و مقرون به صرفه جهت تامین آب مورد نیاز صنایع مختلف باشد که در عین حال منجر به حفظ منابع آبی موجود و جلوگیری ار اتلاف آب و آلودگی محیط زیست نیز می شود.

دلایل ضرورت بازیابی پساب min بازیابی پساب
دلایل بازیابی پساب min بازیابی پساب

دلایل بازیابی پساب

آب ازجمله منابع محدود است و جوامع به طور فزآینده ای کمتر تمایلی به یک بار استفاده از آب دارند.مشخص شده است که بازیافت آب در مقیاس های وسیع به شکل کارامد و خوب، تحقق یافته است.کیفیت آب اصلاح شده برای مصارف غیرآشامیدنی از قبیل آبیاری، خنک سازی صنعتی و آب شستشو، مناسب است. بنابراین تهیه منبع آب تکمیلی عامل موثر و کارآمد در مصرف آب می باشد.برای رسیدن به هدف توسعه پایدار منابع آب، اطمینان از راندمان بالای مصرف آب ضروری است.بازیافت و اصلاح آب با سازماندهی منابع و افزایش راندمان انرژی در تصفیه به مصرف کننده نهایی آب، خدمت می رساند.بازیافت آب با کاهش تخلیه حجم پساب تصفیه شده در آب های طبیعی در حفاظت از محیط زیست بسیار موثر می باشد.

بازیابی پساب هدر بازیابی پساب

مزایای بازیابی پساب

حفاظت از منابع آب شیرین

  • آب اصلاح شده از پساب تصفیه شده حاوی عناصر ضروری بوده که اگر این آب برای آبیاری زمین های کشاورزی استفاده شود، مقدار کمی کود شیمیایی برای رشد محصول را تامین می کند. بنابراین آب اصلاح شده نیاز به کود شیمیایی را برآورده می کند که نتیجه آن حفظ منابع است.

مدیریت عناصر ضروری که می تواند منجر به تخریب محیط زیست شوند.

  • مزایای اقتصادی با کاهش نیاز به منابع آب اضافی و ساختن زیرساخت ها، اصلاح آب درمکان های توسعه شهری، که منابع کافی وجود ندارد و بهای آب زیاد است، قابل استفاده است.

مصارف متداول فاضلاب و پساب صنعتی تصفیه شده

. استفاده ی مجدد عبارت گسترده ای است که شاید به صورت مستقیم یا غیر مستقیم توصیف شود. استفاده ی مجدد غیر مستقیم شامل برگرداندن فاضلاب کاملاً تصفیه شده به یک محیط زیست طبیعی (آب های سطحی یا زیرزمینی) است به گونه ای که در یک دوره ی زمانی طولانی و قبل از تصفیه از طریق ته نشینی ، فیلتراسیون و گندزدایی کاملاً با آب های دیگر مخلوط یا ترکیب شود. فاضلاب تصفیه شده را می توان به صورت مستقیم همچنین برای کاربردهای غیرآشامیدنی مثل آبیاری یا به عنوان یک منبع آبی برای کاربردهای صنعتی به کاربرد. در ادامه مهمترین مصارفی که برای فاضلاب با  پساب صنعتی تصفیه شده توصیه شده است عبارتند از:

1-مصارف آبیاری فضای سبز و کشاورزی

2-مصارف صنعتی

3-تغذیه مصنوعی آبهای زیرزمینی

4-مصارف تفریحی و رفاهی

مصازف متداول فاضلاب copy min بازیابی پساب

   مصرف بازیابی پساب در آبیاری فضای سبز و کشاورزی

از میان مصارف متعددی که برای فاضلاب تصفیه شده عنوان گردیده، کاربرد آن در آبیاری فضای سبز، جنگل -کاری و کشاورزی بیشتر متداول است و تقریباً در تمام کشورهای دنیا، به خصوص کشورهایی که با کم آبی مواجه هستند، بخشی از آب مورد نیاز در بخش کشاورزی از طریق فاضلاب های تصفیه شده با کمک تصفیه خانه ها و سیستم های پکیج تصفیه فاضلاب تامین میشود. این موضوع شامل ایران نیز میگردد و  هم اکنون نیز فاضلاب های شهری تصفیه شده – و حتی پساب های بسیاری از صنایع کشور – پس از تصفیه یه مصارف کشاورزی رسانیده میشود.

مهمترین فاکتورهای استفاده پساب بازیابی شده در مصارف کشاورزی

ترکیبات مضر مثل فلزات سنگین و آلودگی میکروبی است که با توجه به نوع خاک و نوع کشت می تواند اثرات سوئی داشته باشد. از جمله این اثرات شور شدن و یا انباشتگی فلزات سنگین در خاک است .برخی از فلزات سنگین از طریق خاک وارد گیاه شده و به این وسیله در چرخه غذایی انسان وارد می شوند.

به خصوص در مورد استفاده از پساب های صنعتی ، بسیار مهم می باشد. قابلیت انباشته شدن فلزات سنگین در خاک و انتقال آن به بافت های گیاهی  اعم از ریشه و ساقه و برگ و خطرات بهداشتی بسیار زیادی که در ارتباط با انتقال فلزات سنگین به انسان دارد باعث شده که در مورد این پارامترها نیاز به کنترل بسیار دقیق ضرورت یابد.

ضوابط این امر، به خصوص در مواقعی که از فاضلاب تصفیه شده در آبیاری فضای سبز و چمن مورد استفاده کودکان و یا چمن ورزشی استفاده میگردد از طریق استانداردهای مختلف مشخص شده است. در صورت عدم رعایت ضوابط میکربی آب در موارد ذکر شده ، انتشار بیماریهای گوناگون و اختلال در بهداشت منطقه امکان پذیر خواهد بود.

اگرچه این موضوع در ایران که غالب اراضی کشاورزی از نظر مواد ارگانیک دچار کمبود میباشند معمولاً مشکل ساز نبوده ولی به دلیل افزایش نیترات در بسیاری از آبهای زیرزمینی کشور در سالهای اخیر ، توجه زیادی به این مسئله معطوف شده است.

بازیابی پساب در صنعت

پس از کشاورزی ، بخش صنعت بیشترین کاربرد را در مصرف فاضلابهای بهداشتی و پسابهای صنعتی تصفیه و بازیابی شده را به خود اختصاص میدهد. برای برخی از مصارف صنعتی نیازی  به آب با کیفیت بالا نیست و امکان استفاده از آبهای با الودگی کم در شستشوی ماشین آلات ، شستشوی کف سالن ها ،استفاده در برجهای خنک کن و… وجود دارد.

به خصوص برای تامین آب مورد نیاز برج های خنک کن ، فاضلابهای بهداشتی تصفیه شده کاربردهای زیادی داشته اند. در کشورهای غربی به خصوص آمریکا که دارای مناطق جغرافیایی کم آب و بی آبی می باشد، یکی از مهمترین منابع آب برج های خنک کن واحدهای بزرگ صنعتی – مثل نیروگاه ها – فاضلاب تصفیه شده می باشد. در ایالت آریزونا ( آمریکا ) مثالهای متعددی از استفاده فاضلاب های شهری تصفیه شده در برج های خنک کن نیروگاه ها در مراجع قید شده است.

با توجه به تنوع بسیار زیاد برج های خنک کن استاندارد کردن پساب تصفیه شده آب مصرفی برج تاکنون انجام نشده است و به صورت موردی توسط مدیریت بهره برداری واحد، تصمیم گیری می شود. برخی از برج های خنک کن از آب دریا به صورت یکبار مصرف استفاده میکنند ( Once Trough ) در حالیکه برخی دیگر آب با کیفیت بسیار بالا نیاز دارند.

نکته مهمی که در این جا باید مورد اشاره واقع شود در این است که در صورتیکه فاضلاب تصفیه شده برای استفاده در برج از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشد، با تصحیح سیستم تصفیه و یا افزایش درجه خلوص آب بوسیله به کار بردن فرایندهای تکمیلی ، امکان تامین آب مورد نیاز برج را می توان فراهم نمود.

استفاده از پساب تصفیه شده در سایر فرایندهای صنعتی نیز صورت میگیرد که با توجه به تنوع بسیار زیاد این گونه فرایندها، ارزیابی کیفیت آب مورد نیازهر فرایند خاص و کیفیت پساب و فاضلاب تصفیه شده ملاک انتخاب خواهد بود. تغذیه آبهای زیرزمینی یکی دیگر از موارد قابل توجه برای کاربرد فاضلاب تصفیه شده می باشد . به خصوص در مناطق ساحلی که پیشروی آب های شور سمت دریا به سمت ساحل صورت میگیرد،آبهای زیرزمینی در معرض شوری قرار گرفته و به تدریج کیفیت خود را ازدست میدهند. لذا در این مناطق پساب و فاضلاب تصفیه شده به لایه های آبهای زیر زمینی تزریق میشود تا مانع از شوری آبهای زیرزمینی شود.

استفاده بازیابی پساب در امکانات تفریحی و رفاهی

این امر مربوط به تامین آب برای استخرهای ماهیگیری و قایقرانی می باشد که در کشورهای پیشرفته بسیار متداول است. هم اکنون در ایران نیز پروژه مشابهی در دست اجرا می باشد، بطوریکه مقرر شده آب مورد نیازبرخی دریاچه از طریق فاضلاب بهداشتی همان منطقه تامین شود.

انتخاب روش تصفیه با هدف بازیابی پساب

روش تصفیه پساب و نوع سیستم انتخابی جهت بازگردانی و استفاده مجدد از پساب تابع موارد زیر است:

  1. نوع پساب تولید شده اولیه
  2. کیفیت پساب اولیه
  3. نوع کاربرد پساب بعد از تصفیه
  4. کیفیت مورد نیاز پساب جهت بازگردانی و استفاده مجدد

لذا با توجه به گستردگی روش های تصفیه نوین و نیز کیفیت های بسیار متفاوت پساب ها به ویژه در مورد پساب های صنعتی (مانند تصفیه فاضلاب نساجی ، تصفیه فاضلاب چرمسازی ، تصفیه فاضلاب کشتارگاه دام و طیور ، تصفیه فاضلاب سیگارسازی ، تصفیه فاضلاب آبکاری ، تصفیه فاضلاب صنایع غذایی و کنسروسازی، آبمیوه و مرباجات) ، انتخاب روش تصفیه پساب نیازمند بررسی و مطالعه جامع از وضعیت موجود و تعیین ویژگی های پساب اولیه می باشد.

به منظور برنامه ریزی برای مدیریت آبهای مصرفی و دسترسی به اهداف تعیین شده ، مراحل متعددی باید مورد توجه قرار بگیرند.

  1. مشخص نمودن اهمیت تامین آب برای واحد مورد نظر
  2. مشخص نمودن نقاط قوت و ضعف پروژه های مربوطه :

 از جمله استفاده از آبهای ضایعاتی بدون تصفیه و یا با تصفیه تکمیلی  ( polishing ) باید مورد ارزیابی واقع شود.

  1. ارزیابی فنی اقتصادی بازیابی پساب :

با توجه به هزینه هایی که معمولاً پروژه های استفاده مجدد از آبهای مصرفی بوجود خواهند آورد و مقایسه آن با منافعی که از این پروژه ها حاصل خواهد شد ،مدیریت واحد صنعتی با ارزیابی دقیق فنی اقتصادی و مشخص نمودن فرصت ها و تهدیدهای بوجود آمده می تواند تصمیم گیری نماید.

در هر واحد صنعتی شناسایی و ارزیابی “تهدیدها” که در این مورد مربوط به مشکلاتی میشود که در اثر کمبود آب با کیفیت مناسب ایجاد می گردد در مقابل  ” فرصت هایی ” که در اثر تامین منابع جدید بوجود خواهد آمد مورد مطالعه قرار گرفته و ابزاری برای تصمیم گیری به شمار خواهد رفت.

همچنین باید توجه داشت که “فرصتها “و “تهدیدهای” بوجود آمده فقط در کوتاه مدت نباید در نظر گرفته شوند بلکه اهداف بلند مدت و حتی توسعه واحد صنعتی را نیز باید منظور نمود.

روش های مورد استفاده در بازیابی پساب

بسته به کیفیت مورد نیاز، سیستم های مختلف می توان از روشهای متفاوتی جهت بازیابی پساب استفاده کرد.

  1. سیستم های غشایی نظیر بیوراکتور غشایی MBR
  2. فیلتراسیون غشایی اسمز معکوس
  3. سیستم های تصفیه BNR جهت حذف ازت و فسفر
  4. روش های پیشرفته جذب و سایر سیستم های تصفیه پیشرفته

پروژه های موفق بازیابی پساب صنعتی

در همین راستا شرکت فنی مهندسی نهراب زیست با تکیه بر دانش فنی متخصصین خود و با بکارگیری جدیدترین تکنولوژی ها اقدام به طراحی، ساخت و اجرای انواع سیستم های تصفیه پیشرفته پساب صنعتی با هدف بازیابی و استفاده مجدد از پساب و در عین حال کاهش هزینه های مربوط به تامین منابع آبی مورد نیاز صنایع می نماید. از جمله پروژه های موفقیت آمیز اجرا شده توسط این شرکت به شرح زیر است.

  1. پروژه تصفیه و بازیابی پساب صنعتی و فاضلاب بهداشتی کارخانه ایران خودرو خراسان

به ظرفیت 800 متر مکعب در شبانه روز می باشد که پساب تصفیه شده به عنوان منبع آب ورودی به دستگاه اسمز معکوس (RO) جهت تامین آب مورد نیاز خط تولید مورد استفاده قرار گرفته است

  1. پروژه تصفیه پساب صنعتی کارخانه سیگارسازی جی تی آی پارسیان

به ظرفیت 150 مترمکعب در شبانه روز است. در این پروژه پساب سیگارسازی تصفیه و پس از ورود به دستگاه اسمز معکوس (RO) به آب دمین تبدیل شده و جهت استفاده مجدد به خط تولید ارسال می گردد.

 لطفاً جهت کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با کارشناسان این شرکت تماس حاصل فرمایید.

 

برای بازیابی پساب کدام یک از محصولات نهراب زیست را انتخاب کنیم ؟

برای بازیابی پساب پکیج های ” بیوراکتور غشایی MBR ” ، “اب شیرین کن” ، “چربی گیر DAF” ، “فیلتر کربن اکتیو” انتخابی مناسب برای شما خواهد بود.

آب شیرین کن (اسمز معکوس)

سختی گیر

فیلتر کربن شنی

فیلتر کربن اکتیو

گندزدایی

دیگر راهکارهای تصفیه آب و فاضلاب نهراب زیست

تصفیه فاضلاب بهداشتی

تصفیه فاضلاب صنعتی

تصفیه آب صنعتی